HZ. ALİ  

Hazret-i Peygamberin altı büyük annesinden biri Esed'in anası Fatıma'dır. Haşimoğullarından Abd-ül-Müttalib'in erkek kardeşi olan bu Esed'in de Fatıma adlı kızı Ebû Talib'le evlenmiş ve bunlardan Hazret-i Ali doğmuştur.

Hz. Ali'nin annesi Fatıma bint-i Esed bin Haşim, babasının amcazadesi olup Hz. Ali hem baba hem de ana tarafından Haşimilerden idi. Hz. Peygamberin yalvaçlığının ikinci günü, Hz. Hatice'den sonra ikinci Müslüman Hz. Ali olmuştur.

Annesi babasının Esed veya o anlama gelen Haydar, Arslan adını vermek istemiş ise de, Hz. Muhammed tarafından Ali adı konmuştur. Ali, Allah adlarındandır, yüce, yüksek anlamındadır. İbranice'de Eli=Allah demektir. Hz. Ali'nin bir çok lakapları da vardır. En tanınanı Haydar=Arslan, Haydar-ı Kerrar: "Dönüp dönüp saldıran Arslan" Esed-ullah-ı Galib=Tanrı'nın yenen Arslanı" Ve "Murteza" "Allah rızasını kazanmış lakaplarıdır. Araplar arasında baba, büyük oğlu adıyla anılırdı. Buna künye denirdi. Bu sebeple Hz. Ali'nin künyesi "Eb-ül-Hasan'dır.

Ali Doksandokuz  Çalap adının 37’sidir.

İlk Müslüman olan erkektir. Kendisinin "Hz. Peygambere Pazartesi günü peygamberlik verildi, Salı günü ben Müslüman oldum" dediği söylenir. Bu kayıt İNÖNÜ (Türk) Ansiklopedisinde de vardır. (C. 2, s: 75, Süt: 1) Ashab-ı kiram içinde "Hiç puta tapmamış olan kişidir."

Zülfİkar adlı kılıcı, Mısır Melik'i Mukavkas Hz. Muhammed hediye etmişti. Amrû bin Adûd savaşta kendisine karşı çıkacak bir savaşçı istediğinde Hz. Peygamber Hz. Ali'ye bu kılıncı uzatarak ona karşı çıkmasına izin vermişti. Yan yana iki dilli olan bu kılıç için yazılmış şiirlere "Zülfekarname" denmiş olup bunlar Bektaşi Edebiyatında özel bir yer tutarlar.

Hz. Ali aynı zamanda Bilim ve Hikmet ıssı'dır. Öfkesine hakim, sözüne sadık, kararında adil olarak bilinmektedir. Her Tarık onların şefaatçisi Hz. Ali'ye ve onunla Hz. Resul'a ulaşır. Kendisine: - Tanrı'yı görür müsün? Denince: - "Gördüğüm için taparım, lakin Hakkı zahir gözüyle görmek mümkün değil. Can gözüyle görürüm, zira Hakkın zatı cümleye sıfattır. Her şeyi sarıp sarmalayıcıdır ve münezzehtir. Anınçün ten gözüyle görülmez" buyurmuştur.

Oniki İmamın birincisidir. Turuk-u aliyyenin yol zincirleri Hz. Ali'ye dayanır. Dede Korkut kitabında da ondan şöyle söz edilir. "..... Kılıç çaldı, din açtı Şah-ı Merdan görklü... Ali'nin oğulları, peygamber nevaleleri Kerbela yazısında Yezidiler elinde şehit oldu. Hasan'la Hüseyin iki kardeş bile görklü..."

Ayasofya'daki Kur'anı ketebesinde "ketebcu Ali İbn-i Ebu Talib" kaydı üzerine araştırmalar yapılmış ve bu Kur'an'ın Hz. Ali eliyle yazıldığı raporu verilmiştir. (1294 - 1877 M.) yılına aid 32 numaralı salnamede (Sayfa: 92-93'Te) İstanbul kitaplıklarında mevcud Kur'an-ı Kerimlerin listesi vardır. Bunlardan H. Ali eliyle yazılmış olarak gösterilenleri şunlardır. İki tane Ayasofya kitaplığında, üç tane Nur-u Osmaniyye Kitaplığında, bir tane Fatih kitaplığında, iki tane Hamidiyye Kitaplığında ve bir tane Ragıp Paşa kitaplığında ki dokuz Kuran-ı Kerimdir.

Hz. Ali'nin cömertliğine örnekler vardır. Dostluğuna güvenilir kişi olarak tanınmıştır. Sevilen sayılan, halk üzerinde büyük etkileri olan her insanın yaşamı üzerinde büyük efsaneler, lejandlar meydana getirilmiştir. Hz. Ali için de öyle olmuştur. Yazılan olağanüstü olaylarda da yeni bir gerçek payı vardır.

Hz. Ali'nin oğullarına, zamanındaki valilere gönderdiği mektup ve buyruk yazıları adalet, insanlık, devlet adamlığı ve doğruluk hakkında değer taşıdıkları gibi nefis birer edebiyat örneği olmaları bakımından da çok değerlidir.

Hz. Muhammed-Ali birliği hakkında aynı nurdan geliş üzerine inanç vardır:

Akan dört ırmağın gözün sorarsan

Serçeşmeden gelir suyun durusu

Ali Muhammed'dir, Muhammed Ali

İkisi de bir elmanın yarısı

Hz. Ali hakkında süre indirildiği gibi (76.Dehr-İnsan süresi) bir çok ayet ve hadisler vardır. Kendisine verilmiş pek çok unvanlar vardır. En ünlüleri: Şah-ı Vilayet (Ermişlerin Sultanı), Ebu Turab (Toprak babası), Vasi-yyi Mustafa (Hz. Muhammed'in vasisi), Server-i asfiya (Temiz-lenmişlerin başı), Emir-ül-müminin (inanmışların başbuğu) Saki-i Kevser (Kevser suvarıcısı) gibi...

Hz. Ali Muhammed'in sevgili kızı Hz. Fatıma-tüz-Zehra ile evlenmiş, Hz. Hasan ve Hüseyin ondan doğmuştur. Hz. Fatıma'nın Hakka yürüyüşünden sonraki eşlerinde birçok çocukları olmuştur.

Hz. Muhammed, kendisinden sonrası için Hz. Ali hakkında, onu başa getirmelerini anlatan hadisler söylemiştir. Hz. Ali ve iki çocuğu, Muhammed torunları Yalvacın cenazesini kaldırma işleriyle bin bir kader içinde uğraşırken, aceleyle seçim peşinde koşanlar, onun cenaze namazında bile olamamışlardır.

Doğum Tarihi                                    : (M) 29.7.599  (H) H. Ö.(23) 13 Recep

Şehadeti                                            : (M) 24.1.661  (H) 21 Ramazan 40

Gömülü Olduğu Yer                          : Necef

Yaşı                                                   : 64

Çocuk Sayısı                                     : 12 E. 15 K.

Lakabı                                                : Murteza

Künyesi                                              : Ebu-l Hasen

Babası                                                : Ebu Talib

Annesi                                                : Esed kızı Fatıma

Yüzüğünün yazısı                                 : Kuluna sahip Allah'tır.

İmamet Süresi                                    : 30 yıl

Birinci İmamdır. Kabe'de doğan hiç puta tapmadan 8 yaşında iken Müslümanlığı kabul eden Hz. Muhammed'in  amcaoğlu, aynı zamanda damadı olan Allah'ın Aslanı Aliyel Mürteza 4. Halife idi. 

Ayhan Aydın:  İslamiyet ve Alevîlik için çok önemli bir Hz. Ali ismi. Kimdir Hz. Ali, esas ayırt edici yönleri nelerdir?
        Prof. Dr. İzzettin Doğan: Hz. Ali Kuran hükümlerine uygun olarak, insanlar arası ayrılığı reddeden, her insanın Allah'ın bir zerresinden oluştuğu inancını yansıtan bu niteliği sebebiyle de siyasi iktidar uğruna dahi insanları incitmemek gerektiğini; Muaviye'nin yapmış olduğu tüm mücadelenin de iktidar mücadelesin ötesinde insanlara gerçeği doğruyu, Tanrı sevgisini, insan sevgisini, anlatmak için yapılmış olduğunu söyleyen bir ulu kişidir. Muaviye'yle siyasal mücadelesi bu doğrultuda odaklanmıştır. Hz. Ali, insanın mutluluğu için her şeyi göze almışken iktidar için hiçbir zaman kan dökmeyi göze almamış, cebir ve şiddeti reddeden insanlar arası sevgiyi kardeşliği İslam'ın yüce değerlerini; doğruluğu dürüstlüğü, adaleti, geliştirmek için hayatını feda etmiştir. Hz. Ali Kuran'ın mesajını böyle algılamakta böylece insanlara vermeye çalıştığı mesajı ve devlet yönetiminde de hakim olması gereken ilkelerin ne olması gerektiğini de davranışlarıyla kendi yaşantısıyla sergilemiştir. Hz. Ali'nin bilge kişiliğini bilime olan sevgisini, derin aşkını bilmeyen yoktur. Hz. Ali bilimden sapıldığında karanlığa gidileceğini onun için bilimin en yüce değer olduğunu ve bilimden ayrılmamak gerektiğini hep teşvik etmiştir. Hz. Ali'nin bilge kişiliği, hayatıyla hayatındaki felsefesiyle yaşam biçimiyle yapmış olduğu hak mücadelesi, adalet mücadelesi insanları, toplumu mutlu kılmak için Kur'an hükümlerini (ama onun anladığı şekilde) manasıyla hayat geçirmek için yapmış olduğu mücadele örnek bir mücadeledir.

 

EHLİBEYT

        Ehlibeyt, kısaca “Ev halkı” demektir. “Ev” Hz. Muhammed’in evi, ailesi ve ocağıdır. Ehlibeyt Alevi kültüründe önemli, bir yer tutmaktadır. Kur’anı Kerim de bu tabir üç yerde geçer (33. Ahzab, 33. 42. Sura, 23 Ali İmran 61)

        Hz. Muhammed, İmam Ali, Hz. Fatma, İmam Hasan ve İmam Hüseyin’e Ehlibeyt denilmiş ve Ali Aba (abanın altındaki soy) adı da verilmiştir. İslam kültüründe de Ehlibeytin gerçekten yüksek bir mevkii va

"Ey Ehlibeyt, Allah sizi her türlü kirden arındırdı ve sizin tertemiz kalmanızı diler".

Yine sevgili Peygamberin Ehlibeyt için söylediği hadisler var. İşte bu hadislerden bir kaçı:

Bütün bu hadislerden anlaşılacağı üzere Hz. Peygamber ümmetine Ehlibeyti’ne uymayı emretmiştir. Ama maalesef ümmetinden türlü düşmanlığı yaptılar. Hz. Hasan’ı zehirlediler, Hz. Hüseyin’i Kerbela’da şehit ettiler. Ama sevgili peygamber olacakları görmüş ve ümmetine şöyle seslenmiştir:

"Yahudiler 71 fırkaya bölündüler, Hıristiyanlar 72 fırkaya bölündüler, sizlerse (Müslümanlar) 73 fırkaya bölüneceksiniz. Ama bu 73 fırkanın içinde sadece bir tanesi doğru yolu bulacaktır. O da benim Ehlibeyt’ime uyanlar olacaktır."

ALEVİLİK

CÜMLE AŞK EHLİNE “HÛ DOST” DİYEREK BAŞLARIM.

      Alevilik; İslam’ı benimseyen, Allah' ın birliğine (Tevhid) inanan, Hz. Muhammed’i Peygamber kabul eden, kitabı Kur’an olan, Hz. Muhammed’in Ehlibeyt’ini seven, namazı, niyaz ile bütünleştiren,  kıyam, ruku ve secdesi ile ibadetini kendi lisanıyla, ümmet yerine hür insanı, yaratanla yaratılan ayrılığını “ Vahdet-i Vücut ” ile birleştiren, Allah korkusu yerine, sevgisini benimseyen, zahiri batınla, batını zahirle birleştiren, şeriat kapısını aşıp, marifet yolu ile hakikat dünyasına ulaşan, Kur’an’ın şekline değil, özüne inen akıl ve gönlü ile “ Seyr-ü süluk ” (Ruhsal olgunlaşma) olan bir tasavvuf yoludur.
      Alevilik, sözlük anlamı olarak; Hazreti Ali’ye intisabı olan kimse anlamındadır. Yani, Hz. İmam Ali’den yana olmak demektir. “ Ali- evi ” ev halkı anlamındadır. Onun ev halkından olabilmenin yolu da onun değerleriyle süslenmekle olur.
        Alevilik; insanları nefsani duygulardan arındırıp Hakk’a ulaştıran vasıtanın adıdır.
       O vasıta bilinçli kullanılırsa insanları yüceltir, güzellik ve iyiliklere taşır, bilinçsiz kullanılırsa yarar sağlamaz ve zaman kaybı olup kişiyi Hakk katına taşımaz.
        İnanç, insanları huzura ulaştırır. Ulaşabilmek için de kişinin bütün sıkıntılarından, üzüntülerinden uzaklaşması gerekmektedir. Gönülde Hakk’dan gayri sevgili kalmamalı ki; Aşıkla maşuk birbirine kavuşabilsin.
        Hz. Mevlana, bedeni ibadet eden, ancak ruhu secde etmeyen harap gönülleri içsiz cevizlere benzetir . “Kulun ibadetine güzellik katan, ondan alınan zevktir. Çekirdeğin ağaç olması için, çekirdeğin içli olması gerekir,” der.(Mesnevi, II/3432)
        İnsan, bedeniyle değil, ruhuyla aşkla ibadetini yapmalıdır. Alevilik, özü ile Yaratanla birleşmenin adıdır. Çünkü, O öz sendedir. Bütün olan özün parçası sensin. “ Ara ki bulasın .” Aranmadan bulunmaz, bulunmadan bilinmez, bilinmeden sevilmez, sevilmeden varılmaz, varılmadan da O olunmaz.
        Kendini bul ki; O’nuda bulasın. Kendini bulmadan onu bulamazsın. Kendini görmeden onu göremezsin.
        O zaman ara, kendini ara, eksiğini ara, Hakk’ı ara, güzellikleri ara, iyilikleri ara, sevgi ve aşkı ara. Arayarak O olacaksın. Çünkü her şey sendedir. Kainat sende gizlidir. Aradığın sendedir. Madem ki sen insansın, aranılan sende gizlidir. Kitabı Mubin sensin, sana senden yakın bir şey yoktur. Çünkü, O senin şah damarından sana daha yakındır. Yakın olanı sen niye senden uzaklarda ararsın ki!

 Pirimiz Hacı Bektaş Veli: “ Ara bul ” diye buyurmuştur.

O zaman ara... ara...ara...
Ama, kendinde ara.
 “Canın da bir can var, o canı ara...
Beden dağında bir mücevher var, o mücevherin madenini ara...
A... yürüyüp giden sufı! Gücün yeterse ara;
Ama dışarı da değil, aradığını kendinde ara.”
                                                                 (Hz. Mevlana)
       
        Din araçtır, amaca ulaşmak için araçtır. O zaman o amaç için aracını iyi kullan. O araç sendedir. Birlikte ikiliği niçin ararsın ki!
“Güneşe delil, yine güneştir. Sana delil lazımsa, güneşten yüzünü çevirme.” (Mevlana, Mesnevi,1/117-121)


“İlim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir.
  Sen kendin bilmezsen ya nice okumaktır.”
                                                                (Yunus)

...........................Evet, bizim Yunus da böyle seslenir bizlere.
        İnsan son derece önemli bir varlıktır. Allah’ın yer yüzünde ki halifesidir. Meleklerin vakıf olamadıkları ilimlere sahip edilmiş ve meleklerin ademe secdesi emir olunmuştur. İşte, Hakkın insanda tecelli ettiğine inanan ve iman getirip teslim olan kimseye Alevi denir.
Zaten dinlerin amacı da, insanları kötülükten çekip iyiliğe, kemale yöneltmek, ebedi hayatın yanında bir zerre hükmünde kalan şu fani ömür içinde iyilik ve gönül huzuruyla yaşamalarını sağlamak, onlara insanlıklarının şerafetini ve insan olarak yaratılmış olmalarının manasını bildirmek değil midir